Historia i tradycja
Lniano to miejscowość położona na Pomorzu na granicy Borów Tucholskich i etnicznego Kociewia.
Najstarsze zapiski dotyczące Lniana pochodzą z 1328 roku. W tym roku 18 października wielki mistrz krzyżacki Werner von Orseln nadał sędziemu ziemskiemu ze Świecia, Januszowi, dobra w osadzie Siemkowo, obok Belna, Lniana i Lubodzieży. Lniano występuje w tym przywileju pod nazwa Medio Lini, jest własnością rycerską o polskim ustroju prawnym, tak samo osada Lubodzież występująca pod nazwa Lubodziesz i Siemkowo pod nazwa Semicow. W czasach panowania Zakonu Krzyżackiego na Pomorzu tego typu nadania były bardzo częste, gdyż tym sposobem próbowano pozyskać pomorskie rycerstwo urzędnicze. Daty wydania obu dokumentów nasuwają przypuszczenie, iż interesujące mnie osady były lokowane wcześniej, być może jeszcze w XIII wieku lub na początku XIV. Przemawia za tym także fakt, że ziemia świecka przed 1309 rokiem miała znacznie rozwinięta sieć osadniczą. Dlatego po 1309 roku Krzyżacy nadawali często wsie juz istniejące i tym samym zmieniało sie prawo wsi, rzadziej zakładano nowe osady. W XIV wieku Lniano występuje pod nazwa Alde Elian. Taka nazwa pojawia sie jeszcze na początku XV wieku. W roku 1402 osada ta liczy 20 łanów. W latach 1437-1438 Alde Elian przechodzi na własność zakonu i na prawo sołeckie. W XV wieku Lniano występuje także pod inną nazwą - Ylwen w roku 1415 i Ylven w roku 1430. Forma ta do 1534 roku przekształca sie w Lnyano, a następnie Lnanio. Nazwa Lniano być może pochodzi od rzeczownika len. Jednak pierwotna nazwa miejscowości brzmiała inaczej, na co wskazują zapisy wcześniejsze. Z kolei Siemkowo w XV wieku pojawia sie pod nazwa Simkaw - w roku 1434, oraz Symko - w roku 1438, w którym występuje jako osada zakonna również na prawie sołeckim, a jej obszar wynosił aż 51 łanów. Duża powierzchnia osady wynikała z faktu, iż rozciągała sie ona na terytorium późniejszych Jeziorek i Karolewa. Ciekawy jest fakt, że przez Siemkowo biegła droga z Przysierska do Błądzimia w kierunku na Tuchole, a dalej przez Nowa Marchie do Niemiec. Z kolei osada Lubodzież juz w najstarszym zapisie źródłowym z 1328 roku posiada nazwę (Lubodziesz) prawie że identyczna jak obecnie. Z początku XV wieku pochodzą też pierwsze zapiski dotyczące miejscowości sąsiadujących z Lnianem. W roku 1400 wzmiankuje się o osadach Ostrowite (Osterwitz), Błądzim (Bladdschim), Brzemiona (Brzemon), Zalesie Szlacheckie (Szalis) oraz Wętfie (Wandfin). Osada Wandfin liczyła w 1400 roku 49 łanów, stanowiła własność zakonna na prawie sołeckim, Osterwitz licząca 11 łanów również na prawie sołeckim była z kolei wsią rycerska. Osadami rycerskimi były także Brzemon oraz Szalis posiadające polski ustrój prawny. Błądzim w roku 1437 był wsią zakonna na prawie sołeckim i liczył 30 łanów. W latach 1402-1409 wzmiankuje się o miejscowościach Mszano i Mukrz, posiadający polski ustrój prawny. W zakonnej osadzie Mukrz w roku 1437 znajdował się folwark i młyn. Osada będąca w bliskim sąsiedztwie z Alde Elian była Elian identyfikowana jako Lnianek, a będąca własnością zakonna na prawie sołeckim. Pierwsza wzmianka dotycząca Elian pochodzi z roku 1415. Pokój toruński z 1466 roku kończący wojnę polsko-krzyżacką stanowił również kres jarzma Zakonu Krzyżackiego na Pomorzu. Wszystkie dotychczasowe miejscowości zakonne po roku 1466 stawały się królewszczyznami lub własnościami szlacheckimi. I tak Lniano, Błądzim, Wętfie przeszły we władanie starostwa świeckiego (królewszczyzny) natomiast wsie Ostrowite, Lubodzież, Siemkowo, Zalesie Szlacheckie, Brzemiona stanowiły własności szlachechty. Nobilis Wentzeslaus de Lubodziesz (Lubodzieski) herbu Nalecz posiadał 7-łanową osadę Lubodziesz wraz z folwarkiem oraz 36-łanowa osadę Sziemkaw (Siemkowo). Nobilis Stentzeslaus Kowalskowski herbu Przegonia posiadał 8-łanową osadę Szaliesza (Zalesie Szlacheckie) oraz Bremie (Brzemiona). Mszano (Mszano) należało z kolei po części do Ludwika Wewierskiego herbu Prus oraz do Krzysztofa Zplawskiego. Osada Ostrowitey należała do trzech szlachciców Nobilis Petrus Skurgiewski pruskiego pochodzenia posiadał 6 łanów, Nobilis Georgius Lasziewski (Laszewski) herbu Grzymała był właścicielem dwóch zagrodników, z kolei Nobilis Sebastian Timawski posiadał 3 łany ziemi.
Powyższe opracowanie stanowi fragmenty pracy magisterskiej Darii Ćwik.